- Tiroid bezi boynun ön kısmında yer alan kelebek şeklinde küçük bir organdır ve endokrin (hormon) sistemin en önemli bezlerinden biridir.
- Tiroid, bir endokrin bezdir ve hormon salgılar. Salgıladığı hormonlar ile birçok hayati fonksiyonu kontrol eder. Özellikle metabolizma üzerinde ana kontrol ona aittir. Tiroid metabolizmayı 2 özel hormonla kontrol eder: T4 (tiroksin) ve T3 (triiyodotironin). Bu hormonlar vücudumuzda kan yoluyla taşınır ve hücrelerimizi etkileyerek metabolizmayı düzenler.
- Tiroid bezi düzgün çalışmadığında tüm vücudunuzu etkileyecek şikayetler ortaya çıkar. Fazla çalışması HİPERTİROİDİ, az çalışması ise HİPOTİRODİ olarak adlandırılır.
NODÜL NEDİR?
- Tiroid nodülü, tiroid bezi hücrelerinin kitle oluşturacak şekilde büyümesidir.
- Tek ya da çok sayıda olabilir. Tiroid nodülleri çoğunlukla iyi huylu, benign karakterdedir. Kanserli doku içerme oranı %7-15’ dir.
Nodül tespit edildiğinde değerlendirmede amaç öncelikli kanser olasılığını dışlamaktır. Bu amaçla doku biyopsisi yapılır. - İkinci değerlendirme amacı ise nodülün hormon salgılayıp salgılamadığını tespit etmedir. Bu amaçla da kan testleri yapılır ve hormon seviyeleri değerlendirilir (t3, t4, TSH).
- İyi huylu olduğu ve hormon salgılamadığı tespit edilen nodüllerde ameliyatsız tedavi seçeneği sunulur.
TİROİD NODÜLLERİNDE NE ZAMAN AMELİYATSIZ TEDAVİ UYGULANIR?
- Tiroid bezindeki nodüller başlangıçta çoğu zaman şikayet oluşturmaz. Ancak zamanla büyüyerek dışarıdan görülen kitle görünümüne sahip olabilir ve çevresindeki yapılara baskı yapabilir.
Nodüller aşağıdaki şikayetlerin varlığında
- Çevre dokulara bası bulguları:
- Soluk borusuna baskı ile nefes darlığı
- Yemek borusuna baskı ile yemek yerken ağrı (disfaji)
- Ses kısıklıkları
- Boyunda ağrı ve hassasiyet
- Yabancı cisim hissi
- Kozmetik sorunlar: Tiroid nodülleri yerleşim yerlerine göre dışarıdan görülebilen kitleler şeklinde kozmetik sorunlar oluşturmaktadır. Boyun ön yüzeyinde şişlik, yumru görünümü nodüle bağlı olabilir.
- Kanser kaygısı: Kansere dönüşme riski nedeniyle hastalarda gelişen kaygı tedavi isteği oluşturabilmektedir.
AMELİYATSIZ TİROİD NODÜL TEDAVİSİ NEDİR?
- Tiroid nodüllerinde ameliyatsız tedavinin diğer adı ablasyon tedavisidir. Bu tedavide temel amaç nodül içerisine yerleştirilen bir iğne ile dokuyu ısıtmaktır. Bu ısı nodül dokusu dışına aktarılmaz sadece nodül içerisindedir ve hasta tarafından hissedilmez. Isı ile nodülün her bir parçası tahrip edilir bu işleme ablasyon denir.
- Tahrip edilen dokuyu vücudumuzun savunma sistemi ortadan kaldırır. Temizleme işleminin sonuçları 1. ayda başlar, 3-6. aylarda maksimum hızda olurken 12. ayda nodül hacmi yaklaşık %90 azalmaktadır.
TEDAVİDE KULLANILAN YÖNTEM NEDİR?
Nodüllerin ameliyatsız tedavisinde İRMET HASTANESİ olarak en güncel ve güvenli yöntem olan mikrodalga ablasyon yöntemini kullanmaktayız. Mikrodalga enerjisi nodül içerisine yerleştirilen anten iğne ile aktarılır ve ısıya dönüşür. Bu şekilde ablasyon uygulanan nodül hacmi aylar içerisinde küçülürken nodüle bağlı şikayetler hızla geriler. Yine benzer şekilde hasta bazlı olarak lazer, radyofrekans ablasyon yöntemleri de ameliyatsız tedavilerde başarıyla uygulanmaktadır. Farklı ablasyon yöntemlerinden hastanın nodülüne (iç yapısı, damarlanamsı, büyüklüğü) en uygun olanı tercih edilir.
İşlemlerin tamamı lokal anestezi eşliğinde gerçekleşmektedir. Ayaktan hasta prosedürü şeklinde yapılan işlem hastane yatışı gerektirmemektedir.
NEDEN AMELİYATSIZ TEDAVİ?
- Günümüzde iyi huylu nodüllerin tedavisinde cerrahi (ameliyat) yaklaşım hızla terkedilmektedir.
- Ameliyatların genel anestezi altında, hastane yatışı gerektiren prosedürler olması hem maddi hem psikolojik olarak zorlayıcıdır.
- Ayrıca kesi nedeniyle yara iyileşmesi sonrasında izlenen kozmetik sorunlar, genel anestezinin riskleri, komplikasyon riskinin (kalıcı geçici sinir hasarı ve buna bağlı ses kısıklıkları, kanama, paratiroid bez hasarı) daha yüksek oluşu ve uzun iyileşme (recovery) süresi ameliyatların temel kısıtlayıcı yanlarıdır.
Ameliyatlarda bezin bir kısmı veya tamamı çıkartılır nodül ile birlikte. Bu durum hastanın hayatı boyunca dışarıdan hormon takviyesi almasına ve sık aralıklarla alınan kan tahlilleri ile kontrol edilmesine yol açar. Tiroid koruyucu yaklaşım ile bezi korumaktayız. Metabolizmanın ana yöneticisi tiroid bezidir ve çıkartılması ile oluşan eksiliği hergün dışarıdan hap olarak aldığımız hormon takviyeleri ile yerine koymaya çalışırız. Ancak günlük stres durumumuzla bile değişen hormon ihtiyacını aldığımız belli dozlardaki ilaçlarla yerine koymak oldukça zordur. Hipertirodi ya da hipotirodi gelişme riski vardır. Bu yüzden de sıkı kan takipleri yapılmalıdır. Anlaşıldığı üzere süreç zorlu ve yorucu olabilmektedir.
FARKIMIZ
Ultrason eşliğinde uyguladığımız ameliyatsız tedaviler girişimsel radyolog olarak günlük pratiğimizin çoğunluğunu oluşturmaktadır. Tiroid nodül ablasyonu konusunda yüksek tecrübemiz ile bu konuda hem ülkemizde hem de dünyada eğitici olarak görev yapmakta olan Dr.Gülşah Yıldırım farkımızı oluşturan temel noktadır
Ameliyatsız Tedavi Sıkça Sorulan Sorular
- İşlem öncesi dikkat etmem gerekenler?
İşlemden önce kan sulandırıcı ilaç, takviye kullanımı ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır. Doktorunuz tarafından yönetilecek bir süreç olup bilgi vermeniz yeterlidir. İşlem lokal anestezi ile hastane yatışı olmadan gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla hazırlık yapmanız gereken bir durum yoktur. Açlık gerekmemektedir.
- Ameliyatsız nodül tedavisi ağrılı mı?
İşlem ağrısızdır. Öncesinde uygulanan lokal anestezi ile konforlu bir şekilde tedavi tamamlanır.
- Tedavi süresi ne kadar?
İşlem yaklaşık 30-45 dakika sürmektedir. Eğer birden fazla nodül tedavi edilecekse. Bu süre biraz artabilir. İşlemden sonra yaklaşık 2 saat soğuk kompres uygulanarak gözlem altında tutulursunuz.
- Tedaviden sonra günlük hayatıma ne zaman dönebilirim?
İşlem günü ev istirahati öneriyoruz ancak sonraki gün işinize başlayabilir günlük hayatınıza devam edebilirsiniz.
- Tedaviden sonra dikkat etmem gerekenler?
İşlemden sonra aralıklı olarak gözetimimiz altında iken buz uygulaması yapmaktayız. Taburculuk sonrasında birkaç gün ağır spor yapmaktan kaçınmanızı öneriyoruz. Pansuman yenilenmesine gerek yoktur. 24 saat sonra duş alabilirsiniz.
- İşleme bağlı gelişebilecek komplikasyonlar nelerdir?
Tiroid nodüllerinin ameliyatsız tedavisinde komplikasyon oranı düşük olup bunda en önemli etken tecrübeli hekimlerce yapılmasıdır. Uzun yıllardır bu alanda çalışan ve birçok yayın ile geliştirdikleri yeni yöntemleri uluslararası alanda aktaran hekimlerimiz ile bu oran oldukça düşüktür. Kendi serimizde komplikasyon oranımız %1-2’dir ve hepsi geçici etkiler olmuştur. Mikrodalga ablasyon, yönteminde kullanılan ince iğneler ve kısa işlem süresi ile en güvenli yöntemlerden biridir.
- Tedavi sonrasında takipler nasıl olacak?
Tedaviden sonra ilk kontrol 1. hafta da olmaktadır. Bu kontrol sonrasında takipler 3, 6 ve 12 ay sonra yapılmaktadır. Kontrollerde ultrason ile nodülün hacmindeki küçülme takip edilir. Aynı zamanda nodüle şikayetler ve kozmetik değişiklikler belirli skorlar üzerinden kaydedilerek değişim takip edilir.