Sindirim sistemi yemek borusundan başlayarak mide, onikiparmak bağırsağı, karaciğer, safra kesesi ve yolları, pankreas, ince bağırsak, kalın bağırsak ile anüse kadar olan tüm organları içerir. Bu organların iyi ve kötü huylu tüm hastalıkları ise sindirim sistemi hastalıkları içindedir. Gastroenteroloji Cerrahisi sindirim sistemi hastalıklarının cerrahi tedavisiyle ilgilenir.
Gastroenteroloji Cerrahisi’nde hangi hastalıklar tedavi edilmektedir?
Gastroenteroloji cerrahisi biriminde; yemek borusu hastalıkları (özefagus kanseri, reflü, hiatal herni, akalazya), mide ve duodenum hastalıkları (kanser, morbid obezite, metabolik cerrahi, her türlü tümör), ince ve kalın bağırsak hastalıkları (ülseratif kolit, crohn hastalığı, kanserler), anüs ve anal kanal hastalıkları (fissür, fistül, hemoroid, inkontinans, prolapsus, abse), karaciğer, pankreas, safra kesesi ve safra yolları hastalıkları (karaciğer kanseri, kist hidatik, portal hipertansiyon, safra kesesi taşı, kolesistit, pankreas kanseri, pankreas psödokisti ve her türlü kistler) uzmanlarınca değerlendirilip cerrahi tedavileri gerçekleştirilmektedir.
Bölümümüzde yapılan başlıca uygulamalar şunlardır:
İleri laparoskopi uygulamaları;
Laparoskopik Obezite (şişmanlık) Ameliyatları, Tüp Mide (Sleve Gastrektomi), Gastrik Bypass ve Diyabet Cerrahisi gibi işlemler ile obezitenin hızlı bir şekilde tedavisini sağlamaya yönelik cerrahi operasyonlar uygulanır. Bu işlemlerin laparoskopi eşliğinde uygulanması hasta sağlığı ve konforu açısından meydana gelebilecek olumsuzlukları minimuma indirmektedir.
Laparoskopik gastroözofageal reflü, akalazya ve hiyatal herni ameliyatları;
Gastrointestinal sistemde yemek borusu ile mide arasındaki yapının bozulması ile mide içeriğinin özofagusa kaçması olarak gelişen gastroözefageal reflü, besinlerin sindirim kanalı içerisinde olması gerektiği gibi ilerlemesini sağlayan peristaltik hareketlerin bozulması ile gelişen akalazya ve yemek borusu ile midede oluşabilen fıtıklar (hiyatal herni) gastroenteroloji cerrahisinin ileri laparoskopik uygulamaları ile tedavi edilmektedir.
Laparoskopik kolektomi, laparoskopik anterior ve aşağı anterior rezeksiyonlar;
Crohn hastalığı ya da ülseratif kolit gibi kolorektal hastalıklarda gerekli görüldüğü durumlarda hastalığın yoğun olarak geliştiği kısımların cerrahi operasyonlarla çıkarılması gerekebilir. Bu durumlarda yapılan laparoskopik kolektomi, anterior ve aşağı anterior rezeksiyonlar açık cerrahi operasyonlara oranla çok daha hızlı bir şekilde iyileşme imkanı sunar.
Laparoskopik splenektomi;
Hematolojik hastalıklar veya yaralanmalar sonucunda dalağın alınması, splenektomi olarak adlandırılır. İleri laparoskopik uygulamalar ile yapılan spklenektomilerde açık operasyonlara oranla çok daha küçük bir kesi uygulanır ve hastanede yatış süresi kısalır.
Laparoskopik apandektomi;
Akut olarak gelişen ve çok sık karşılaşılan bir hastalık olan apandisit, acil operasyon gerektiren bir durumdur. Önceleri açık ameliyat şeklinde yapılan apandektomi işlemi gelişen tıp ile günümüzde ileri laparoskopik uygulamalar ile kapalı yöntemle gerçekleştirilmekte, operasyonun uygulandığı hastalar ise 1-2 gün içerisinde kendini zorlayacak hareketlerden uzak durmak kaydıyla günlük hayatına dönebilmektedir.
Laparoskopik adrenalektomi;
Böbrek üstü bezleri olarak da adlandırılan adrenal bezlerde oluşan iyi huylu (benign) tümörler, operasyona uygun kötü huylu (malign) tümörler ve hormon aktif (hormon üreten) lezyonlar, laparoskopik adrenalektomi adı verilen operasyon ile kapalı yöntemle alınabilmektedir.
Laparoskopik kolesistektomi;
Safra kesesinde oluşan kum ve taşlar ile bunlara bağlı olarak ortaya çıkan iltihaplanma, tıkanıklık ve sarılık gibi durumlarda tek ve kesin çözüm, uygun antibiyotik ve ilaç tedavilerine ek olarak yapılacak kolesistektomi operasyonudur. Safra kesesinin çıkarıldığı kolesistektomi, günümüzde laparoskopik yöntemle küçük kesiler açılarak hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları;
Yemek borusunun iyi ve kötü huylu tümörleri;
Yemek borusunda oluşan tümörler iyi veya kötü huylu olabilirken, tehlike arz etmeleri nedeniyle çoğu durumda cerrahi operasyonlar yardımıyla alınması gerekir. Bu işlem gastroenteroloji cerrahisi kliniklerinde alanında uzman hekimler tarafından uygulanır.
Midenin iyi ve kötü huylu tümörleri;
Mide mukozasında oluşan tümörler, iyi veya kötü huylu olabilir. Türü, boyutu ve kanserleşme eğilimi bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra mide tümörleri, çoğu durumda gastroenteroloji klinikleri uzmanlarınca cerrahi operasyon ile çıkarılmalıdır.
Diyafram hernisi ve reflü hastalığına yönelik cerrahi işlemler;
Yenidoğandan erişkinliğe kadar tüm yaş gruplarında gözlenebilen diyafram hernileri ve gastroözefageal reflü hastalıkları, cerrahi operasyonlar yardımı ile tamamen ortadan kaldırılabilmekte veya etkileri minimuma indirilebilmektedir.
İnce bağırsağın cerrahi hastalıkları
İnce bağırsaklarda oluşan tıkanıklık, yapışıklık, ülser oluşumu, tümör, fistül, divertikül ve fıtıkların tedavisinde cerrahi operasyonlar mutlaka yer almaktadır. Sindirim sisteminin çalışma sağlığının korunabilmesi için cerrahi operasyonlar titizlikle uygulanır.
Kolon ve rektum kanserlerinin laparoskopik ve klasik ameliyatları;
Kolon ve rektumda tespit edilen iyi huylu tümörler boyutları da göz önünde bulundurularak hekim önerisine göre genellikle cerrahi operasyonla alınır. Kötü huylu tümörler genellikle boyutuna bakılmaksızın cerrahi girişimler yardımıyla çıkarılır. Herhangi farklı bir dokuya yayılım gösterip göstermediği de incelenerek gerekirse ek tedaviler uygulanır.
İltihabi bağırsak hastalıklarına (Crohn ve Ülseratif kolit) yönelik cerrahi işlemler;
Crohn ve ülseratif kolit gibi iltihabi bağırsak hastalıklarında tedavinin ne şekilde seyredeceği genellikle hastanın yaşı, hastalığın düzeyi ve görülen semptomlar gibi pek çok faktör bir arada değerlendirilerek kararlaştırılır. İleri vakalarda ince ve kalın bağırsağın bir kısmının çıkarılmasına yönelik olarak cerrahi operasyon gerekebilmektedir.
Hemoroid, anal fissür, anal fistül ve pilonidal sinüsün tedavisi;
Kıl dönmesi olarak da bilinen pilonidal sinüs, makatta çatlak olarak tanımlanan anal fissür, makat bölgesinde bulunan bağırsağın son kısmında, normal dışı bağlantıların oluşması şeklinde gelişen anal fistül ve halk arasında basur hastalığı olarak da adlandırılan hemoroid hastalıkları, gastroenteroloji cerrahisinin alanına giren ve cerrahi operasyonlar yardımıyla tedavi edilebilen hastalıklardır.
Pankreas kist ve tümörleri cerrahisi;
Pankreasta çeşitli nedenlere bağlı olarak kist ve tümörler meydana gelebilir. Bu tümörler bazı durumlarda hastalar için herhangi bir tehlike arz etmiyorsa takip altında tutulabilir. Bazı durumlarda ise hekim tarafından gerekli görüldüğü takdirde cerrahi operasyonlar yardımıyla alınır.
Akut – kronik pankreatit ve komplikasyonlarının tedavisi;
Akut ve kronik pankreatitlerde hastalığın ve yol açtığı komplikasyonların tedavisinde endoskopik yöntemlere ek olarak cerrahi operasyonlara da ihtiyaç duyulabilmektedir.
Karaciğerin her türlü tümöründe cerrahi tedavi;
Karaciğer tümörleri sıklıkla görülebilen, bazı durumlarda kendiliğinden iyileşen veya hastada herhangi bir soruna neden olmayan, bazı durumlarda ise kanserleşme eğilimine girerek daha ciddi sorunlara yol açabilen oluşumlardır. Bu tümörler boyutu ve kötü huylu olup olmadığı göz önünde bulundurularak gerekli görüldüğünde cerrahi operasyon yardımıyla çıkarılır.
Karaciğerin kistik hastalıklarında cerrahi işlemler;
Karaciğerde oluşan paraziter (enfeksiyon kaynaklı) kistler ve non-paraziter (yapısal veya kansere bağlı) kistler tehlike arz etmeleri veya hekim tarafından gerekli görülmesi durumunda cerrahi operasyonlar yardımıyla çıkarılır.
Safra kesesi ve yollarının taş ve tümörlerinin cerrahi tedavisi;
Safra kesesinde oluşan taş ve tümörler safra yollarının tıkanmasına neden olarak çeşitli sorunlara ve enfeksiyonlara yol açabilmektedir. Bu nedenle safra kesesi veya bölgesine göre oluşan tümörler gastroenteroloji cerrahisi bölümü uzmanları tarafından cerrahi operasyonlar yardımıyla çıkarılır.
Dalağın hematolojik, kistik ve tümöral hastalıklarında cerrahi tedavi;
Hematolojik hastalıklar, kistik ve tümöral problemler dalakta görülebilen hastalıklar arasında yer alır. Bu hastalıkların görülmesi durumunda ilaç ve diğer girişimsel yöntemlere ek olarak gerekli görüldüğü takdirde gastroenteroloji cerrahisi uygulamalarından yararlanılabilmektedir. Bunlardan en yaygını splenektomi adı verilen dalağın çıkarılması işlemidir.
Endoskopi Uygulamaları
Tanısal Gastroskopi ve Kolonoskopi;
Bazı hastalıkların tanı ve tedavisinde gastroskopi ve kolonoskopi uygulamalarına ihtiyaç duyulur. Mide hastalıklarının incelenmesinde gastroskopi, kolorektal hastalıkların incelenmesinde ise kolonoskopi adı verilen endoskopik uygulamalar tercih edilmektedir.
Perkütan endoskopik gastrostomi (PEG);
Ağızdan (oral) veya burun yolu ile (nazogastrik) yöntemle beslenemeyen hastalarda sağlıklı ve yeterli beslenebilmesinin sağlanması açısından gastroenteroloji cerrahisi kliniklerinde yapılacak operasyon ile perkütan endoskopik gastrostomi (PEG) yöntemi ile mideye direkt ulaşılabilen bir beslenme tüpü açılır.
Endoskopik stent yerleştirmesi;
Gastrointestinal sisteme ilişkin darlıkların söz konusu olduğu hastalıklarda ilgili bölgeye endoskopik yöntemler yardımıyla stent yerleştirilerek darlık ortadan kaldırılabilir. Bu işlem uygun koşullar altında gastroenteroloji uzmanları tarafından yapılmalıdır.
Karın duvarı ve ameliyat yeri fıtıklarında laparoskopik cerrahisi;
Karın duvarında oluşan yapışıklık ve benzeri sorunlar ile ameliyat yeri fıtıklarının tedavisinde gastroenteroloji cerrahisi uygulamalarından yararlanılır. Bu işlemler için hastanın sağlık durumunun ve hastalığın imkan vermesi durumunda laparoskopi tekniğinden faydalanılabilmektedir.
